Nhà ở cho công nhân đang làm theo quy trình ngược

Đây là nhận xét của TS. Phạm Đình Tuyển – Khoa Kiến trúc và Quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng khi nói về những bất cập nhà ở cho công nhân.

Cả nước mới chỉ đáp ứng được gần 28% nhu cầu về nhà ở cho công nhân

Những năm gần đây, nhu cầu NƠXH ngày càng lớn, đặc biệt là NƠXH cho công nhân khu công nghiệp (KCN). Theo thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, hiện cả nước có 2,8 triệu công nhân tại các KCN, khu chế xuất, trong đó có 1,7 triệu người có nhu cầu về nhà ở.

Trong khi đó, theo số liệu từ Bộ Xây dựng, trên phạm vi cả nước, mới hoàn thành đầu tư xây dựng 87 dự án NƠXH cho công nhân KCN, quy mô xây dựng khoảng 28.800 căn hộ, đáp ứng được gần 28% nhu cầu về nhà ở cho công nhân; 72% nhu cầu còn lại sẽ tiếp tục hy vọng chờ giải quyết và tự giải quyết bằng mô hình thuê trọ.

Tại các trung tâm đầy tiềm năng như TP Hà Nội cũng chỉ mới đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu chỗ ở cho công nhân, còn TP Hồ Chí Minh mới giải quyết được khoảng 15% nhu cầu.

Xét về thị trường căn hộ nhà ở, theo Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản – Bộ Xây dựng phân tích cho thấy, nhu cầu nhà ở của người dân thuộc phân khúc trung, cao cấp chỉ chiếm từ 20-30% nhu cầu thị trường và tập trung chủ yếu ở các đô thị lớn. Trong khi đó, nhu cầu về nhà ở xã hội, nhà ở bình dân (giá dưới 25 triệu đồng/m2) chiếm đến 70-80% nhưng nguồn cung lại đang rất thiếu.

Riêng đối với phân khúc nhà ở xã hội tại khu vực đô thị, đến nay mới hoàn thành được 3,92 triệu m2, đạt khoảng trên 31% so với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở là đến năm 2020 (cần đạt 12,5 triệu m2 nhà ở xã hội). Một trong những khó khăn hiện nay là thiếu nguồn tín dụng cho vay ưu đãi.

TS. Phạm Đình Tuyển – Khoa Kiến trúc và Quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng cho rằng, chúng ta đã có chiến lược phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, vấn đề ở đây là thực hiện. Không có một tỉnh, thành phố nào công khai quy hoạch quỹ đất cho nhà ở xã hội mặc dù quy định là 20% đất của dự án thương mại dành cho nhà ở xã hội. Điều này cần minh bạch để người dân giám sát.

“Nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân cần một cách tiếp cận khác, hiện nay việc triển khai nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân đang làm theo một quy trình ngược. Đưa ra một khuôn mẫu có sẵn áp dụng ở các địa phương, không chú ý đến nhu cầu của người công nhân. Tình trạng nhà ở công nhân xây xong không có người vào ở, vào thuê không hiếm ở các địa phương” – TS. Phạm Đình Tuyển nói

“Với các đô thị lớn như Hà Nội, TP. HCM quỹ đất hạn hẹp, xây dựng nhà ở cho công nhân là các chung cư là hợp lý, nhưng với những địa phương quỹ đất còn nhiều, có thể phân đất theo lô, xây dựng nhà ở thấp tầng cho công nhân… Người công nhân sẽ lo liệu tài chính tự xây nhà đây là điều ở các vùng mỏ của tỉnh Quảng Ninh đã làm từ nhiều năm trước. Như vậy là có sự hỗ trợ của Nhà nước và có đóng góp của chính những công nhân” – TS Phạm Đình Tuyển phân tích thêm.

HỒNG HƯƠNG